|
Стыль | | рэнесанс | |
| Матэрыял | | цэгла | |
| |
Пры пабудове | | кальвінскі збор | |
| Статус | | касцёл дзейнічае | |
| |
Даты фотаздымкаў | | 12.07.2003, 18.06.2004 | |
| |
|
Кароткая храналогія: | |
160012 гг. | | пабудаваны як кальвінскі збор | |
| 1820 г. | | перабудаваны ў касцёл | |
| 1886 г. | | вакол касцёла пабудавана каменная агароджа | |
| 190204 гг. | | прыбудаваны бакавыя капліцы | |
| 191517 гг. | | падчас першай сусветнай вайны часткова пашкоджаны, у будынку размешчаны нямецкі шпіталь, затым швейная фабрыка | |
| 1924 г. | | адноўлены | |
| зараз (2004 г.)
| | касцёл дзейнічае | |
| |
|
Першапачаткова гэты храм, пабудаваны як кальвінскі збор на высокім беразе Віліі, быў звернуты ўваходам на раку. Як і належыць пратэстанцкаму храму, формы яго былі вельмі стрыманымі. У той час ён нечым нагадваў кальвінскі збор у Заслаўі: над уваходам выцягнутага ў даўжыню будынка ўзвышалася масіўная вежа.
З пачаткам Контррэфармацыі на тэрыторыі Вялікага княства Літоўскага для кальвіністаў у Жодзішках пачаліся цяжкія часы. У XVIII стагоддзі тут пасяліліся езуіты, найбольш актыўныя барацьбіты з пратэстанцтвам. Яны пабудавалі касцёл (не захаваўся), мураваны калегіум непадалёку ад збора і разгарнулі такую бурную дзейнасць, што пад іх націскам кальвіністы хутка былі вымушаны пакінуць Жодзішкі. Між іншым, езуіты затрымаліся тут не намнога больш: у XVIII стагоддзі іх ордэн часова перастаў існаваць.
Храм жа працягваў дзейнічаць як прыходскі, і ў 1820-х ён быў перабудаваны ў касцёл. Перш за ўсё, згодна каталіцкім патрабаванням, будынак пераарыентавалі так, каб яго алтарная частка была звернута на Захад, у бок Святога Прастола. Такім чынам, храм быццам бы перавярнулі: алтар апынуўся там, дзе спачатку быў уваход, які, адпаведна, размясціўся цяпер на процілеглым баку. Вежа пасля перабудовы апынулася над алтаром, што было вельмі нечаканым. Сёння яе на гэтым месцы ўжо няма, але прытрымліванне архітэктурных традыцый тут ні пры чым: масіўная вежа была разбурана падчас першай сусветнай вайны, калі ў гэтых месцах ішлі жорсткія баі. Цяпер аб ёй нагадваюць толькі рэшткі магутных контрфорсаў па баках ад замураванага былога ўвахода ды фотаздымкі пачатку мінулага стагоддзя.
| | | | | У касцёле | | | Дарэчы, тады ж, у першыя гады ХХ стагоддзя, да касцёла былі прыбудаваны дзве бакавыя капліцы і ён набыў форму традыцыйнага крыжа. Стратай старой башні не абмежаваліся выпрабаванні, якія наступілі для касцёла ў час сусветнай вайны. Касцёл перастаў дзейнічаць, немцы размясцілі ў яго сценах спачатку шпіталь, а затым і швейную фабрыку. Зноў дзейнічаць храм пачаў толькі пасля рамонту ў пачатку 1920-х гадоў. Сёння касцёл у Жодзішках стварае ўяўленне нейкай няправільнасці, архаічнасці. Цікавасць уяўляюць яго інтэр'еры: драўляныя хоры, скульптуры, жывапіс, выкананы ў 1937 г. мастаком П. Сергіевічам. Ёсць і некалькі каштоўных абразоў, сярод якіх шануемы абраз Божай Маці Жодзішкаўскай.
Троіцкі касцёл, безумоўна, з'яўляецца дастаткова цікавым помнікам архітэктуры і культуры са шматлікімі адбіткамі часу, скрозь якія ён прайшоў.
| |